Бақыт жолы. Олжас СеитовЧитать онлайн книгу.
бұдан клиент бұрынғы күйіне оралады. Демек, гипнозыңыз уақытша ғана жақсартады.
Сегізінші және адамға ауыр тиетін әдіс – оның ойы мен сөзінің маңыздылығын кеміту не қадірін түсіру. Сіз психологқа артық салмағыңыз үшін ұялып, қысылатыныңызды айтасыз. Психолог болса, сізде артық салмақтың жоқ екенін айтады. Сіз кейде кекештеніп кетемін дейсіз, ал психолог тіліңізде ешқандай проблемаңыз жоқ дейді. Сіз бөтен дауыстарды еститініңізді айтасыз, ал психолог, шын мәнінде ешқандай дауыс жоқ екеніне, сізге жай ғана солай көрінетініне сендіреді. Психологтың айтқаны объективті түрде дұрыс та шығар. Бірақ клиент субъективті проблемаларымен келіп тұр ғой, түсінесіз бе? Клиент онсыз да, өзінің дүниедегі ең семіз адам емес екенін біледі. Ол өзінің кекештігінің түрі ауыр паталогия емес екенін түсінеді. Бөтен дауыстардың жоқ екенін және бұның елес екенін түсінеді. Бұл оның тек ішкі қабылдауы екенін жақсы білгендіктен, соның себебін анықтап, осы ауытқудан арылғысы келеді. Бірақ психолог, онымен болып жатқан «келеңсіз жайттарға» үңілгісі де келмейді, барлық проблемаларын адамның өзі ойластырып алғанын айтады! Керемет! Біздің байғұс клиент мұны түсінбегендей! Мұндайдан кейін клиенттер өздерін өзгелер үшін түсініксіз жан болғандай сезінеді. Өздерінде қандай да бір патология бар шығар дегенді ойлай бастап, уайымдайды да, қорқыныштан тіпті, психиатрларға барады!
Ал енді заманауи коучтар қолданатын әдістерді қарастырайық. Әрине, коучтар қолданатын құралдардың көбісі пайдалы, бірақ олардың арасында бір қауіпті, тәуекелге бас тіккізер құрал бар. Бұл – егер орындамаса, айыппұл салынатын тапсырманы орындауға клиентті міндеттеу. Бұлай ету қаншалықты ақымақтық десеңізші! Сонда клиент өзіне ақыр аяғында айыппұл салынуы үшін ақша төлегені ме? Бұл әдістің мәні – қорқыныш тудыру мен жазалау арқылы көтермелеу тәсілін қолданып, клиенттің мотивациясын арттыру, бірақ турасын айтсақ, адамды көтермелеуге қарағанда, қорқытуы көп. Кейбір адамдарға бұл шынымен көмектеседі, сондықтан олар жоғары нәтижелерге қол жеткізгені үшін осы коучтарға өте риза болуы мүмкін. Бірақ бұл әдістердің тиімділігі айтарлықтай жоғары емес. Өйткені бұдан кейін, уақыт өте, көптеген адамдар өздерін одан сайын кінәлі сезінеді, одан бетер қорқынышқа беріледі, ал бұдан адам оқшауланып, тұйықталып қалады. Ал коучтар алдын ала төлем алғандықтан, ештеңе жоғалтпайды. Мұндағы ең күлкілісі— олар кетіп қалған клиенттерді жай ғана «лузерлер» деп атайды және басқаларды «жауынгерлік рухқа» талпындырып, күштірегі жеңеді дегендеріне сендіруді жалғастыра береді.
Ал енді жоғарыда аталған барлық ағаттықтарға қатысты түсінігімізді бекітейік. Пейнхантингте олар нағыз қателіктер болып табылады. Сондықтан біздің мектебімізде әр пейнхантер кодекс қабылдап, оны қатаң ұстанады.
Пейнхантер кодексінің негізгі тармақтары мыналар:
1) сеанс кезінде клиентке кеңес бермеу;
2) клиенттің ісіне субъективті баға бермеу;
3)