Літвінская кухня. Кухмістр ВерашчакаЧитать онлайн книгу.
чорнага перцу і «англійскага зелля» (духмянага перцу)
1 добры пук бацвіння з маладымі бурачкамі
Па 1 невялічкім пучку зеляніны: зялёная цыбуля, пятрушка і кроп
1 ст. лыжка тлушчу
2 ст. лыжкі мукі
½ шклянкі смятаны
3 вараныя яйкі
Прамыць косці, заліць халоднай вадой і давесці да кіпення. Зняць шум, праварыць яшчэ 1 хв., дадаць моркву (кубікамі або таркаваную на грубай тарцы), пакрышаны корань пятрушкі, пасераваную цыбулю, пакрышаную бульбу, соль і спецыі. Варыць, пакуль бульба не зробіцца мяккай (каля 15 хв.) Добра прамыць бацвінне, пакрышыць, апарыць (або праварыць 2–3 хв.). Дадаць у суп бацвінне і добра прамытую і пасечаную зеляніну і варыць яшчэ 8-10 хв. На патэльні растапіць тлушч, пакласці муку і, падліваючы крыху булёну, варыць да ўтварэння густога пюрэ (або змяшаць муку з невялікай колькасцю вады ў аднародную пасту, потым дадаць смятаны, старанна перамяшаць), якое дадаць да супу за 1–2 хв. да канца гатавання. Дадаць смятану і палавінкі (або чвэрткі) вараных яек. Падаваць гарачым
Лапеня па-літоўску
1 добры пук бацвіння (буракоў, рэпы, шчаўя, шпінату і г.д.)
2 л. вады ці ялавічнага булёну
3 ст. лыжкі панцаку (ячных круп)
2 бульбіны
Соль паводле смаку
120 г. смажанага бекону
½ шклянкі смятаны
Прамыць і асушыць бацвінне, пакрышыць, заліць гарачай вадой і давесці да кіпення. Зліць ваду. У кіпень ці гарачы булён скласці бацвінне, прамыты панцак, накрышаную кубікамі бульбу, соль. Варыць да мяккасці бульбы. Дадаць падсмажаны бекон – скрылькі разам з топленым тлушчам. Падаваць гарачай са смятанай.
Кансерваванае бацвінне на зіму
Маладыя бурачкі разам з бацвіннем
Лімонная кіслата
Дробна пакрышыць бацвінне і бурачкі, скласці ў рондаль, заліць кіпенем так, каб цалкам пакрыць вадой, варыць 5 хв., адкінуць на друшляк, даць сцячы. На кожны літр кансервы дадаць 1 лыжачку лімоннай кіслаты без горкі. Гарачай раскласці кансерву па слоіках, пастэрызаваць. Закатаць машынкай і захоўваць у халодным месцы.
З успамінаў Юліяны Мэнке (жонкі архітэктара і беларускага нацыянальнага дзеяча Вітан-Дубейкаўскага) пра дзяцінства:
«Памятаю толькі, што ўсе прыносяць Сьвятому Дзіцяці дары й затымпяялі: «Вось прыйшлі і два Ліцьвіны, прынясьлі гаршчок бацьвіны! Ах, дурныя вы, Ліцьвіны, не хачу вашай бацьвіны!» затым была прыпеўка: «Скачы Саўка, скачы Машка, выпіў сам гарэлкі пляшку» і йшлі скокі. Адзін наш работнік, які быў зь Беласточчыны, падтрымаў тату ў гэтых скоках. Мыўсе сьмяяліся. Потым тата апавядаў, што хлапчуком, калі яго бацькі жыліў Хорашы ля Беластоку, ён бегаў зь дзяцьмі Хрыста славіць і пяяў зь імібеларускія калядкі і гэтую яшчэ прыпомніў.»
Тая самая калядка…
Неба, зямлі Пан багаты,
Ляжыць памежду быдляты.
Ані жменькі ў яго сенцы,
Ані рубінкі палаценца,
Прачыстая паглядаіць,
Ні адкуль гасцей ні маіць.
Прыйшлі да яе пастыры,
І зайгралі ёй на ліры,
Гапка,