Rabbedoe van Rietkuil. Ena MurrayЧитать онлайн книгу.
kom. Oom Fasie se pyp hang vergete in sy mond.
’n Paar koel oë skiet vinnig oor haar. “Die groot kamp se skaap moet almal bymekaargemaak word. Die getalle is in die boek op die lessenaar. Die lammers moet gesny word. Oom Fasie en Simon sal saamgaan.” Hy spring op sy perd, kom by haar verby en kyk dan weer af. “Simon mag nie sny nie. Hy het ’n slegte hand.”
Haar en oom Fasie se oë ontmoet toe die ruiter met die paadjie langs verdwyn. Toe grinnik die oom.
“Dit sal bars gaan vandag, voorvrou! Hy het jou die grootste kamp gegee om bymekaar te maak en te merk. Die son sal vanaand vir ons ondergaan.”
Sy glimlag terug. “Ek is nie bang nie …”
Maar toe die skemer oor die Karoovlakte begin toesak, moet sy met alle mag teen die trane van uitputting stry. Die bees, tier sy swyend in haar hart toe sy eindelik langs oom Fasie in die bakkie inskuif. Dis g’n kamp wat sy vandag moes deurwerk nie. Dis so groot soos ’n hele plaas!
Sy leun agteroor en sluit haar oë terwyl oom Fasie met die slegte veldpaadjie aansukkel met Simon en die twee perde agterna. Daar is nie ’n vesel in haar liggaam wat nie pyn nie en sy moet keer om nie hardop te kreun wanneer die bakkie stampend oor die dwarswalle gaan nie.
Sy het maande laas perdgery. Sy het so te sê op ’n perd se rug grootgeword en is beskou as die knapste vroueruiter van die kontrei waar sy gebore en getoë is. Maar haar lewe was so ontwrig sedert haar pa se dood dat daar nie tyd was vir perdry nie. Sy kan aan die geskaaf van die growwe materiaal van haar langbroek voel dat sommige dele beslis sonder vel is. Daar is twee kolle wat brand asof vuurkole daarteen gedruk word.
Verder is sy so honger dat sy gerus ’n os kan opeet. Sy het gisteraand laas geëet. In hul haastigheid om die baas van Rietkuil se bevele stiptelik uit te voer sodat hy geen rede tot kritiek kan hê nie, het nog sy of oom Fasie daaraan gedink om kos, of selfs net ’n bietjie koffie, saam te vat nie. Boonop voel sy taai en vuil en besmeer en is vir die honderdste keer spyt dat Wynand Hechter nie maar liewer by sy eerste besluit gebly het en haar die trekpas gegee het nie. Dan sou sy nie nodig gehad het om nou so ’n lyding te verduur nie.
Oom Fasie is ook stil. Hy voel self gedaan. Nugter weet hoe die stukkie mens hier langs hom moet voel. Hy het met die bakkie na die groot kamp gery en maar net heeldag staan en kyk hoe sy werk, want van boerdery weet hy nie veel nie. Hy was ’n onderwyser op sy dae. Verder laat sy ou bene nie toe dat hy rondspring agter speenoud lammers nie.
Maar hierdie klein rabbedoe wat nou so vuil en gedaan langs hom sit, sit van vanoggend ligdag af in die saal, het eers die hele kamp bymekaargemaak, en moes toe lammers vang en sny tot die son weer gesak het. En daar was geen blaaskans nie, anders sou hulle nooit klaargekry het nie. Hoewel hy die hele tyd staan en kyk het, weet hy nie hoe daardie twee handjies deur al die werk gekom het nie. Nietemin, dis gedoen en wat meer is, die getalle klop met Wynand se getalleboekie. Hoe bitter dit ook al gegaan het, hy sal geen kritiek op sy voorvrou te lewer hê nie.
Maar dat dit amper haar lewe gekos het, is duidelik vir die twee mans wat rustig op die voorstoep van Rietkuil se opstal sit toe die bakkie eindelik op die werf stilhou en die insittendes uitklim. Vir albei mans is dit duidelik dat veral een beswaarlik kan beweeg en Herman frons liggies.
“Watter kamp het jy gesê het sy vandag gedoen?”
Daar is ’n skewe glimlaggie in die een mondhoek terwyl die stip oë elke pynigende tree dophou. “Die groot kamp.”
Herman frons nou openlik en sy blik is beskuldigend. “Ek gee nie om dat jy haar probeer afskrik nie. Ek sal haar met vreugde ontvang. Maar dis nie nodig om haar te probeer doodmaak nie.”
Koel oë draai na hom. “Ek betaal haar ’n groot salaris en sy gaan werk daarvoor. En moenie jy ook broeis raak nie. Oom Fasie is al erg genoeg.”
“Ja, maar … deksels, Wynand, sy is darem ’n mens van vlees en bloed.”
“Ja. En sy het gesê alles wat ek kan doen, kan sy ook doen en beter. Ek het daardie kamp al tientalle kere in my lewe alleen deurgewerk … en ek is ook van vlees en bloed.”
“Ek wonder,” brom Herman ontevrede en staan vinnig op toe die gestaltetjie al sukkelend met stywe bene die stoeptrap opklim. “Hallo, meisie.” Sy oë is sag toe hy op die verwese gesig met die bloedspatsels afkyk en hy verwens sy vriend innerlik. Hy en Wynand het nog nooit onenigheid gehad nie, maar daar is altyd ’n eerste keer. “Kom, ek help jou,” bied hy simpatiek aan en buk om haar die laaste treetjies op te tel en te dra, maar ’n bloedstollende gil laat hom in ’n half gebukkende houding versteen.
“Moenie aan my raak nie! Moenie vat nie!”
“Maar … Meisie, wat makeer? Het jy seergekry?”
Ysige, gloeiende oë kyk na die man wat rustig sy bier na sy mond bring. “Nee, ek makeer niks nie, behalwe dat ek nie velle het nie. Vat weg jou hand! Ek sê mos dis rou daar.”
Herman laat sy hand soos ’n warm patat sak en die patroontjie beweeg hinke-pinke vorentoe en vat die bierglas voor Wynand se lippe weg. Stil kyk die drie mans toe terwyl sy die glas so te sê met een teug ledig en dit dan hard op die tafeltjie neersit. Sy vee haar mond met die agterkant van haar hand af en sê: “Die getalle klop. Daar is niks verkeerd nie en al die lammers is gesny.”
Haar baas knik net en moet haar dan vinnig vang toe sy met ’n snaakse draaibeweging omkantel. Haar oë is so groot soos pierings hier digby Wynand se gesig. “Wat … makeer nou … met my?”
“Ek dink jy is dronk. ’n Mens sluk nie drank met een teug op ’n leë maag af nie.”
Die groen oë wil kwaai kyk, maar dit is al of hulle uit fokus is.
Toe tel die baas van Rietkuil sy bekwame voorvrou op en beveel kortaf: “Lê stil. Ek sal versigtig wees om nie te vat waar dit rou is nie.” In haar kamer word sy versigtig op die bed neergesit.
“Ek sal salf bring.” Sy lê nog met toe oë toe hy weer verskyn en hulle vlieg vervaard oop toe hy droog sê: “As jy ’n voorman was, kon ek jou nou help en die salf aansit, maar …”
“Nee! Gee hier!” Sy gryp die potjie salf uit sy hande en probeer so waardig moontlik orent kom. “Ek sal regkom … dankie.”
Sy het regtig te seer om te kyk hoe lyk haar nuwe baas wanneer hy die slag breed glimlag. Al waarvan sy bewus is, is dat sy haar broek, wat al op twee plekke vaskleef aan haar rou vleis, sal moet afkry.
’n Ruk later staan ’n teleurgestelde Herman op en groet. “Sê maar vir haar ek het haar motor gebring. Dit staan in die waenhuis. Dit lyk my nie sy gaan weer te voorskyn kom nie. Ook geen wonder nie,” voeg hy skimpend by, maar dit rol soos water van ’n eend se rug af.
“Ek sal haar sê, dankie, Herman,” laat oom Fasie hoor, ook vanaand opmerklik koel teenoor die baas van die plaas. “Die arme dingetjie het sommer dadelik aan die slaap geraak, vertel ou Griet my. Sy het vir haar kos geneem en toe gehelp om in die bed te kom.”
“Goed, oom Fasie. Nag, oom.” Dan, half onwillig: “Nag, Wynand.”
“Nag, buurman.”
Oom Fasie sug toe Herman wegtrek en draai dan om. “Griet wag met aandete, Wynand. Ons moet maar gaan eet, want ek wil ook gaan lê. Dit was ’n lang dag. Jy kon Herman maar gevra het om te bly vir ete.”
“Ja, ek kon, maar twéé kinderoppassers is seker onnodig. Ek wil nie eet nie. Nag, oom.” Die groot gestalte verdwyn in die aanddonkerte.
Oom Fasie gee ’n verontwaardigde snork. In sy gedagtes voeg hy by: Ek wens jou gewete ry jou bloots!
Maar lank nadat oom Fasie ook in droomland is, dwaal die baas van Rietkuil nog rond, word een pyp na die ander opgesteek en is dit ’n grimmige maar vasberade man wat eindelik bedwaarts keer.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен