Cokolwiek powiesz, nic nie mów. Группа авторовЧитать онлайн книгу.

      W okresie Kłopotów rozmaitego rodzaju reguły współżycia społecznego stanęły na głowie albo przestały obowiązywać. Dotyczyło to również relacji miłosnych, choć rzadko kiedy mówiono o tym na głos. Belfast był miastem kulturowo ukształtowanym pod wpływem katolicyzmu oraz szkockiego prezbiterianizmu, a więc wyjątkowo pruderyjnym i rygorystycznym. Kiedy jednak codzienność przesiąkła przemocą, nastąpiło rozluźnienie obyczajów. Atmosfera nieustannego zagrożenia sprawiała, że niektórzy postanowili nacieszyć się życiem na całego, bez oglądania się na konsekwencje.

      „Szalony Mnich” Joe Lynskey zamieszkał w klasztorze, kiedy miał szesnaście lat. Kapłaństwo porzucił, mając lat dwadzieścia kilka. Wrócił do Belfastu, znalazł pracę w fabryce jedwabiu i postanowił odzyskać młodość, którą poświęcił na modlitwy i pobożną kontemplację608. Według jednego z krewnych „ciągle uganiał się za spódniczkami, jak to młody chłopak”609. Klasztor zapewnił mu dobre wykształcenie: Lynskey uczył się tam historii i dowiedział się wiele na temat krzywd i niesprawiedliwości, których doznawali w Irlandii katolicy z klasy robotniczej. Nie pochodził z republikańskiej rodziny610 – jego ojciec, człowiek wstrzemięźliwy i ostrożny, nie chciał, by dzieci angażowały się w tego rodzaju sprawy, a starszy brat Lynskeya służył w Królewskiej Marynarce Wojennej. Mimo to Joe zdecydował się wstąpić do IRA. Zaprzyjaźnił się z Dolours Price, która lubiła jego dziwaczny, ale sympatyczny sposób bycia. „Choć był dorosłym człowiekiem, w pewnych sprawach wydawał się trochę niedojrzały” – opowiadała611. Brendan Hughes zawsze uważał Lynskeya za „dziwnego gościa”, relikt poprzedniego pokolenia612. Lynskey był mądry, nie brakowało mu erudycji613, dużo palił, zawsze trzymał w kieszeni książkę o swoim bohaterze, irlandzkim rewolucjoniście Michaelu Collinsie614, czasem jednak zachowywał się trochę wyniośle615. I – o czym Hughes nie wiedział – miał romans z żoną Joego Russella616.

      Po incydencie w Pękniętej Czarce Provos przeprowadzili wewnętrzne dochodzenie i ustalili, że to Lynskey rozkazał pewnemu młodemu cynglowi IRA zabić Russella617, gdyż ten rzekomo przekazywał władzom informacje618. Ale w ostatniej chwili chłopak spietrał: strzelił Russellowi w brzuch i uciekł619. Kiedy tylko zaczęła się obława, Hughes i jego ludzie zwrócili się do Lynskeya – oficera wywiadu Brygady Belfastu – z pytaniem, czy ma jakiś trop. Lynskey nie przyznał się do próby zamordowania rywala. Zamiast tego zrzucił winę na Stickies620.

      Jak na organizację, której niepokojąco często zdarzało się wysadzać w powietrze przypadkowe osoby, IRA stworzyła wyjątkowo rozbudowane wewnętrzne procedury dotyczące planowanych egzekucji. Lynskey miał stanąć przed sądem wojskowym, oskarżony o próbę zamordowania innego ochotnika i o to, że na skutek jego kłamstw niewinny człowiek stracił życie621. Proces został przeprowadzony niezwykle starannie, chciano bowiem dowieść, że IRA wymierza kary sprawiedliwie, nie arbitralnie, i że nie stosuje bynajmniej żadnych metod typu „szybka kula w łeb”622. Niemniej jeśli już ktoś trafił przed sąd IRA, miał niewielkie szanse na uniewinnienie. Biorąc pod uwagę wagę zbrodni Lynskeya, jego los wyglądał marnie.