Канец адзіноты. Януш Леон ВишневскийЧитать онлайн книгу.
нос, калі ён спытаў, чаму яна так любіць Кортэза, а потым, крыху падумаўшы, адказала:
– Таму што ён спявае пра перажыванні. Як Леанард Коэн. Часам нават лепш. Калі Коэн памёр, я пачала шукаць таго, хто яго заменіць. Хто носіць у сабе такі самы смутак. Бо песні Коэна яшчэ сумнейшыя, чым вершы Галіны Пасвятоўскай4. Калісьці я нават здзіўлялася, чаму да яго дыскаў брытвы не прыкладаюць. Кортэз праз перажыванні расказвае пра каханне. Не праз прызнанні, а праз перажыванні. Гэта самае важнае, гэта яднае людзей мацней за ўсё. Памятай пра гэта. Цяпер я гэта ведаю, – яна ўздыхнула.
Ён зірнуў на яе. Маці сядзела задумаўшыся, апусціўшы галаву і разглядаючы свае рукі. Яна была вельмі сумная. Апускаючы так галаву і гледзячы на рукі, яна заўсёды намагалася схаваць сум. Якуб даўно гэта ведаў.
– Некалі вельмі даўно, – раптам сказала яна, – яшчэ не ведаючы, што хутка ў мяне будзеш ты, я вельмі сумавала па перажываннях. Рабіла шмат прыгожых глупстваў дзеля іх. Зрэшты, не я адна. Калісьці мы з цёткай Аняй і цёткай Уршуляй ехалі па іх паўдня і цэлую ноч на разваленым аўтобусе ў Парыж. Памятаю, я хацела… – яна змоўкла. Машына спынілася на паркоўцы перад домам. Маці паспешліва выцерла слёзы і выйшла. Ён так і не спытаў яе ні пра Парыж, ні пра тое, чаго яна прагнула.
Па дарозе дадому Якуб з Надзяй спыніліся ля траторыі, якая нядаўна адкрылася ў самым вялікім зашклёным будынку ў раёне шматпавярховікаў, што атачалі дамок пад нумарам восем. Не ў супермаркеце ж хіпстарам даганяцца, жартаваў пра гэтае месца вакольны «люд».
Адным з уладальнікаў траторыі быў нейкі Шыман. Надзя заходзіла туды часта – хутчэй да яго, чым паесці. Яна сядала за столік каля вешалкі, заказвала піва – і праз хвіліну перад ёю з’яўляўся Шыман з арэшкамі ці парцалянавай місачкай, поўнай алівак. Абаяльны, вытанчаны, з заўсёднай усмешкай на твары, гэты высокаадукаваны мужчына крыху за сорак пачынаў размову з бяспечных тэм – захапляўся Надзінай прыгажосцю, наракаў на надвор’е, расхвальваў піва ці аліўкі, а пасля, зачапіўшыся за любое слова, зварочваў на філасофію. Калі Надзя глытала кручок, Шыман пачынаў гаварыць пра філасофію ў два разы хутчэй, чым пра піва, нібыта баяўся, што не паспее сказаць усё. Мабыць, таму Надзя называла яго Шыманідам – такі сабе Арыстоцель (той таксама свае прамовы тараторыў) з ідэяй вытанчанай кухні ў мадэрнісцкай атмасферы італьянскай траторыі. Патрабавалася няхілая мужнасць, каб выкласці грошы на рэстарацыю па суседстве з культавай, заўсёды запоўненай сталоўкай «Жамчужынка», ды яшчэ і з цэнамі, якія значна адрозніваліся ад таго, што ў гэтым раёне лічылася дэмакратычным. Прычым Шыман, кормячы сваіх гасцей раскошнымі стэйкамі з крывёй, сам быў прававерным веганам: не еў яечні, не насіў ваўняных швэдраў і ядвабных гальштукаў, не каштаваў мёду і дзе толькі можна пратэставаў супраць выкарыстання жывёл у цырках.
Нібыта гэтага было мала, Шыман не толькі пускаў мастацтва ў сваю ўстанову, а яшчэ і часта прасоўваў яго за свой кошт. І навуку таксама. Людзі пілі віно, закусвалі