Өзіңе нәзік түрде. Өзіңді қалай бағалау және күтіп сақтау керектігі туралы кітап. Ольга ПримаченкоЧитать онлайн книгу.
(«– Барға барайық! – Барға баруға болмайды. – Балық аулауға барайық! – Балық аулауға болмайды. – Үйленгеніңе өкінбейсің бе? – Өкінуге болмайды!»[9]).
Жыныстық қызығушылық пен опасыздық арасында көптеген аралық шешімдер мен нақты әрекеттер бар. Қозуды сезіну, бірақ оны үйге әкелу – қалыпты жағдай.
Адамның ішінде қандай сезімдер пайда болатынына әсер ету мүмкін емес. Ерік-жігермен өзіңнің көңіліңді суытуға мәжбүрлеу немесе опасыздықтан азап шегуді тоқтату мүмкін емес. Жақсы жаңалық:
бізде кез келген сезімді жеңу үшін әрдайым күш бар.
Олардың ешқайсысынан өлмейміз, әйтпесе олар табиғатта болмас еді.
Энн Ламотт жазғандай, «бір орында отырып, тыныш қана күлімсіреп шындықты таба алмайсың. Қайғы, жоғалту, ашу – шындыққа жету жолындағы қадамдар. Біз оған құпия бөлмелеріміз бен көптен бергі қорқыныштарымыз, бізге аулақ бол деп бұйырылған барлық ну тоғайлар мен бос жерлер арқылы барамыз. Сол жерге аяқ басқан кезде айналамызға қарап, дем алып, көргендерімізбен үйлесіп сала береміз, сол кезде дауыс шығады. Дәл осы сәт үйге оралу деп аталады»[10].
Жүгір, тыныста, сөйле және қайтадан әрекет ет
Күшті сезімдер болған сәттердегі ең қиын нәрсе – тыныс алуды ұмытпау. Адреналиннің денеге жайылғанын сезіну, бірақ саналы түрде өзіне тына қалуға, болып жатқан жағдайдан бөлінуге жол бермей тыныс алу.
Менің тәжірибем көрсеткендей, бұлшықеттер ұйып қалу күйін жақсы есте сақтайды, содан кейін денені тұзды бағанаға айналдыратын тоңазу әсерін азайту үшін ұзақ уақыт босаңсытатын дене жаттығулары қажет. (Бұл тұрғыда мені мәңгі мұзды аймақтарда мекендейтін сібір бұрыштісті таң қалдырады. Бұл кішкентай баяу жүретін құйрықты бақа ондаған жылдар бойы (!) жартастың жарықшағында жатып шығуға қабілетті, ал күн сәулесіне шыққанда еріп, өз ісімен қуана жорғалап кете береді. Тіпті қызығарлықтай.)
Эмоционалды «қатудың» зиянын бақшадағы жас өскіндерге көктемгі тоңазу тигізетін залалмен салыстыруға болады. Өсімдік жасушаларындағы су мұзға айналып, жасуша құрылымдарын бұзады да, кеше ғана кәді өсіруді жоспарлаған жерде солған жасыл қоймалжың ғана қалады. Бойымызға реніш, қорқыныш, бастан кешкен азапты ұстап, біз де солай істейміз: ішімізде мұз түйіршіктерін алып жүреміз, солардан жараланамыз.
«Шаршау» кітабында апалы-сіңлілі Эмили мен Амелия Нагоски[11] денеміз өзіне қауіп төніп тұрған кезде сезінетін күйзеліс реакциясы туралы айтады. Орманда қасқырмен кездесу, ретсіздік аймағына түсу, метрода бейтаныс адамның ерсіз жүріс-тұрысы немесе дөрекі жүргізушінің жолда «қиялай өтуге» тырысуы – мұның бәрін дене қауіп ретінде қабылдап, ол өзіне қорғануға көмектесу үшін лезде өзіне күйзеліс гормондарын толтыра бастайды.
Авторлар: дені сау әрі бақытты болу үшін күйзеліс реакциясы циклін міндетті түрде аяқтау қажет, сонымен қатар ақыл-ойда емес, белсенді әрекеттермен аяқталуы керек. Яғни, «қорықтық,
Интернеттен әзілдер.