Μένων. ПлатонЧитать онлайн книгу.
(ένα είδος κοινόν), διά την οποίαν είναι αρεταί· και ακριβώς επάνω εις αυτήν πρέπει ν' αποβλέψη εκείνος που πρέπει ν' απαντήση, εις εκείνον που ερωτά και αυτό να φανερώση· ή μήπως δεν μ' εννοείς τι λέγω;
Μένων
Νομίζω, ότι εννοώ. Και όμως δεν έχω ακόμη ακριβή ιδέαν, όπως εγώ θέλω, του ζητήματος.
Σωκράτης
Και ποίον εκ των δύο, σου φαίνεται, Μένων, ότι μόνον περί αρετής ισχύει, ότι άλλη είναι διά τον άνδρα, άλλη διά την γυναίκα και ούτω καθεξής; ή σκέπτεσαι, ομοίως, και περί της υγείας και περί του μεγαλείου και περί της δυνάμεως; και άλλη μεν σου φαίνεται η υγεία του ανδρός και άλλη της γυναικός; ή παντού υπάρχει η ίδια ουσία, οπουδήποτε και αν ευρίσκεται, εάν υπάρχη βεβαίως υγεία, είτε εις τον άνδρα είτε εις άλλον τινά οιονδήποτε;
Μένων
Μου φαίνεται, ότι η αυτή υγεία υπάρχει και διά τον άνδρα και διά την γυναίκα.
Σωκράτης
Αναμφιβόλως και το μεγαλείον και η δύναμις; εάν βεβαίως είναι δυνατή γυναίκα, κατά την αυτήν ουσίαν και κατά την αυτήν δύναμιν θα είναι ισχυρά, όπως εις τον άνδρα; διότι εγώ λέγω το ίδιον και διά την δύναμιν· ουδόλως διαφέρει η ισχύς να είναι ισχύς εάν είναι εις τον άνδρα ή εις την γυναίκα· ή σου φαίνεται, ότι διαφέρουν;
Μένων
Ουδόλως βεβαίως.
Σωκράτης
Και η αρετή διαφέρει καθόλου κατ' ουσίαν, εάν είναι είτε εις το παιδί είτε εις τον γέροντα είτε εις την γυναίκα είτε εις τον άνδρα;
Μένων
Εις εμέ, Σωκράτη, φαίνεται, ότι αυτή δεν ομοιάζει τ' άλλα που ανέφερες.
Σωκράτης
Μα πώς; δεν έλεγες αρετήν του ανδρός το να καλοδιοική την πόλιν και της γυναικός το σπίτι;
Μένων
Βέβαια.
Σωκράτης
Πώς λοιπόν είναι δυνατόν να διοικήση καλώς ή πόλιν ή οικίαν ή οτιδήποτε άλλο, εάν δεν γνωρίζη καλώς τους κανόνας της σωφροσύνης και της δικαιοσύνης;
Μένων
Όχι βέβαια.
Σωκράτης
Λοιπόν, αν διοικούν σωφρόνως και δικαίως, αναμφιβόλως διά της δικαιοσύνης και σωφροσύνης θα διοικήσουν;
Μένων
Κατ' ανάγκην.
Σωκράτης
Και οι δύο λοιπόν έχουν ανάγκην των αυτών πραγμάτων διά να είναι ενάρετοι (αγαθοί), της δικαιοσύνης και της σωφροσύνης;
Μένων
Είναι προφανές.
Σωκράτης
Αλλ' ακόμη και το παιδί και ο γέρων, εάν είναι ακόλαστοι και άδικοι, είναι δυνατόν ποτε να είναι δίκαιοι;
Μένων
Όχι βέβαια.
Σωκράτης
Αλλά σώφρονες και δίκαιοι;
Μένων
Ναι.
Σωκράτης
Λοιπόν όλοι οι άνθρωποι είναι ενάρετοι κατά τον ίδιον τρόπον, αφού είναι τοιούτοι μόνον διά της προσκτήσεως των αυτών πραγμάτων.
Μένων
Είναι προφανές.
Σωκράτης
Αλλά δεν θα είναι ενάρετοι κατά τον ίδιον τρόπον, εάν δεν είχον και την ίδιαν αρετήν;
Μένων
Όχι αναμφιβόλως.
Σωκράτης
Επειδή λοιπόν όλων η αρετή είναι η αυτή (η αυτή αρετή είναι δι' όλους) προσπάθησε να μου ειπής και να ενθυμυθής