Сымон-музыка. Якуб КоласЧитать онлайн книгу.

      Сам увесь ён задрыжыць,

      І сама душа, здаецца,

      Услед звону паляціць, —

      Так узрушыцца хлапчынка,

      І тады, нібы праз сон,

      Штось мільгнецца на хвілінку,

      Але што – не ўцяміць ён

      І не можа даць назовы,

      Што чуваць у тых званох,

      Бо ўлавіць там сэнсу мовы,

      Адгадаць яе не мог,

      Але чуў ён, чуў душою,

      Сэрцам чуткім і жывым

      У тым звоне штось такое,

      Што жыло і ў ім самім.

      Ды ніхто не знаў тых струнаў,

      Патайных ніцей душы,

      Што злучаюць гук пярунаў

      З немым голасам цішы;

      Бо і ў той цішы зацятай

      Есць і голас і свой твар,

      Разнастойны і багаты,

      Поўны музыкі і чар.

      Бедны хлопчык быў загнаны,

      У бацькоў нялюбы сын,

      Бо відочныя заганы

      І меў толькі ён адзін.

      Не такі, як усе дзеці,

      Нейкі вырадак, дзіўны,

      Нёс віну за ўсё на свеце,

      Вінаваты без віны.

      З ім і дзеці не дружылі,

      Не прымалі да гульні,

      І ў самоце прахадзілі

      Веснавыя яго дні.

      І любіў ён адзіноту,

      Бо так лепей было жыць:

      Тут ён мог сабе ў ахвоту

      Песні пець і гаманіць.

      Вось улетку дык раздольна:

      Выйдзе з хаты ў поле, луг;

      Цёпла ўсюды і прывольна,

      Сонца многа, чысты дух.

      На каменьчык сядзе ў збожжы,

      Не схіснецца і маўчыць,

      Ловіць сэрцам спеў прыгожы,

      Як жытцо загаманіць,

      Як зазвоняць, заіграюць

      Мушкі, конікі, жучкі,

      І галоўкай заківаюць, —

      Засмяюцца васількі.

      Спеў у сэрцы адклікаўся,

      І так дробненька было,

      Што Сымонка сам смяяўся,

      Ўсё смяялася, цвіло.

      Заміраў тады хлапчынка,

      І здавалася яму,

      Што ён знае, як травінка

      Сваю думае думу,

      Што гаворыць жытні колас,

      І аб чым шуміць ячмень,

      І чаго спявае ўголас

      Мушка, конік, авадзень,

      Што ўгары над срэбрам жыта

      Пяе жаваранак той

      Так прыгожа-самавіта,

      І зачым у высь блакіту

      Ідзе ветрык пехатой,

      У высь тую, дзе хмурынкі

      Над зямлёй плятуць вянкі…

      Ці ж не мілыя часінкі?

      Ці ж не слаўныя дзянькі?

      Замляваў увесь Сымонка,

      Як увосень жураўлі

      Крык музычны роняць звонка

      Над прасторамі зямлі.

      Шнур жывы, загнуты крукам,

      Ледзь чарнеецца ўгары,

      І ўсё стада з – смелым гукам

      Журавель вядзе стары;

      Плыўка, згодна ходзяць крылы,

      Як адно, у тахт адзін —

      Пакідаюць край свой мілы,

      Родны кут глухіх лядзін.

      Шнур знікае, тоне ў багне

      Мора сіняга нябёс,

      У прастор і хлопчык прагне:

      Там другі, напэўна, лёс.

      І ён доўга, нерухомы,

      Там стаіць і ўсё глядзіць

      У край светлы, невядомы,

      Дзе