Cokolwiek powiesz, nic nie mów. Группа авторовЧитать онлайн книгу.

      Zapewnianie dziewczynkom wykształcenia nie uchodziło w robotniczym Belfaście za priorytet i gdy Jean miała czternaście lat, przerwała naukę, by szukać pracy. Zatrudniła się jako służąca u katolickiej wdowy mieszkającej niedaleko przy Holywood Road136. Wdowa nazywała się Mary McConville i miała dorosłego syna, jedynaka imieniem Arthur, który służył w armii brytyjskiej. Był dwanaście lat starszy od Jean i sporo od niej wyższy – ona mierzyła ledwie metr pięćdziesiąt wzrostu, i to w butach137. Arthur pochodził z rodziny z długimi tradycjami wojskowymi. Chętnie raczył ją opowieściami o tym, jak podczas wojny walczył w Birmie z Japończykami138.

      Zakochali się w sobie, choć dzieliło ich wyznanie, co oczywiście nie uszło uwadze ich rodzin. W latach pięćdziesiątych napięcia na tle religijnym były co prawda nieco słabsze niż wcześniej, ale „związki mieszane” stanowiły rzadkość139. Wynikało to nie tylko z lojalności wobec własnej grupy. Protestanci i katolicy trzymali się osobno i żyli w zamkniętych światach140, mieszkali w różnych dzielnicach, uczęszczali do różnych szkół, wykonywali różne zawody, chadzali do różnych pubów. Kiedy Jean zatrudniła się u matki Arthura, przekroczyła linię podziału141. Była pracodawczyni nie umiała zaakceptować związku dziewczyny z jej synem. (Matka Jean zapewne też miała swoje zastrzeżenia, lecz ostatecznie pobłogosławiła związek. Za to jeden z braci Jean, członek Zakonu Orańskiego, spuścił siostrze ciężkie lanie)142.

      Młodzi uciekli w 1952 roku do Anglii143, wzięli tam ślub i zamieszkali w bazie wojskowej. Pięć lat później wrócili i wprowadzili się do matki Jean. Ich pierwsza córka Anne urodziła się z rzadką chorobą genetyczną i większość życia spędziła w szpitalu. Wkrótce na świat przyszły kolejne dzieci: Robert, Arthur (zwany Archiem), Helen, Agnes, Michael (wszyscy mówili na niego „Mickey”), Thomas (Tucker), Susan i wreszcie bliźniaki Billy i Jim. W małym domku przy Avoniel Road gnieździło się trzynaście osób144. Na dole od frontu mieścił się niewielki salon, z tyłu była kuchnia wyposażona w piec i kran z zimną wodą. Ubikacja znajdowała się na zewnątrz w podwórzu.

      W 1964 roku Arthur zakończył służbę wojskową, przeszedł na emeryturę i założył niewielką firmę zajmującą się budowlanką i naprawami, jednak o zlecenia było trudno145. Potem znalazł pracę w zakładach Sirocco, ale wylano go, kiedy szef zorientował się, że Arthur jest katolikiem. Na jakiś czas zaczepił się przy produkcji lin146. Dzieci wspominały ten okres (z którego pochodzi opisane wcześniej zdjęcie) jako szczęśliwe interludium. Owszem, w domu się nie przelewało, ale tak przecież wyglądało typowe dzieciństwo w robotniczym Belfaście. Mali McConville’owie mieli przynajmniej oboje rodziców, życie wydawało się stabilne.

      Ale były to lata sześćdziesiąte, czas, gdy stopniowo nasilała się wzajemna wrogość między katolikami a protestantami. Kiedy członkowie dzielnicowego oddziału Zakonu Orańskiego urządzali latem swoje triumfalne pochody, celowo na punkt zbiórki wybierali ulicę przed domem McConville’ów147. Ian Paisley od lat wzywał braci protestantów, by wytropili i wygnali katolików żyjących w sąsiedztwie. „Mieszkańcy Shankill Road, cóż czynicie?! – pokrzykiwał. – Czy wiecie, kto mieszka pod numerem 425?! Ludzie papieża, ot co!”148. W istocie dokonywał czystek etnicznych, ale w skali detalicznej, nie hurtowej. Wymieniał kolejne adresy – Aden Street 56, Crimea Street 38, wspominał o właścicielach miejscowej lodziarni – wskazując tym samym „sługusów papieża”, agentów Rzymu, których koniecznie należy przepędzić. W domu przy Avoniel Road nie było telewizora149, ale Jean z Arthurem odwiedzali sąsiadów i oglądali u nich wieczorne wiadomości. Ruch na rzecz praw obywatelskich budził się do życia, w Irlandii Północnej coraz częściej dochodziło do zamieszek, a McConville’owie czuli narastający niepokój.