As die wind kom draai. Hans du PlessisЧитать онлайн книгу.
uitbreek of verbrand. Geen asem sal dit oorleef nie.
Ook nie Magriet nie.
Struikelend hardloop Vryheid koes-koes onder die takke deur.
“Vryheid!” Die wit rok wapper in die wind. Sy steek albei hande na hom toe uit, gil en val byna, skuins voor hom in.
“Magriet, het jy mal geword? Die bliksems sal jou doodslaan. Kom!”
“Ek het jou kom soek.”
Hy gryp haar uitgestrekte hand, trek haar byna van haar voete af, deur die droë sloot vlug hulle tot voor die kliphuis. Van binne word die beesvel in die deuropening oopgegooi en Petronel staan grootoog op die drumpel. Dis asof Vryheid Magriet na haar toe slinger. “Maak toe die deur,” skree hy. Hy sien Lourens dieper die vertrek in.
“Kom in, die weerlig is gevaarlik,” waarsku Petronel.
“Ons kan nie, Skuilhoek brand.” Hy sien hoe Lourens agter Petronel verskyn, sien hoe sy gesig vertrek.
“Genadige Vader, dit kan nie wees nie!”
“Kom, ons sal vuur moet slaan, dit uit die kloof uit weg moet keer. Dis ’n droë storm.”
“Petronel,” skree Lourens en begin hardloop, “kyk of jy water op die huis se dak kan gooi. Laat tant Rebekka-hulle jou help. Ons sal die vuur probeer keer.”
Hulle hardloop kop omlaag teen die wind in.
Dis asof die wind hortend asemhaal. Die dreuning bly.
“Bring byle,” skree Lourens in die hardloop. “Jakob, julle moet kom help. Kap nat takke, maak stukke van die ou seile nat in die voor.”
“Ons moet die vuur uit die kloof uit hou,” skree Vryheid terwyl hulle in die slingerende waspore vallei toe nael.
Oom Bêrend Prinsloo storm uit hul tent vlak langs die wapad. “Ons kom saam,” skree hy. “Rebekka, gaan skuil in die huis. Kyk of jy vir Petronel kan help, Vrou.”
“Die seuns moet saam met jou gaan,” roep die plomp vrou skril bokant die wind uit en druk die fladderende kappie op haar kop vas. “Niklaas, Antonie, Bennie, gaan help julle pa.” Gryp-gryp hou sy die lang rok teen haar bobeen en hol in die rigting van die kliphuisie.
“Waar’s Sussie?” skree oom Bêrend agter haar aan.
“Sy’s klaar in die huis by Petronel,” roep Vryheid oor sy skouer.
“Ma moet hardloop,” waarsku Niklaas Prinsloo en kruip handeviervoet by die tentopening uit. Agter hom stoei sy broers soos twee rotte met die waaiende tentklap.
“My hoed,” sê Bennie net toe hy uit is, en buk weer by die tent in, kruip agteruit uit en pluk die hoed tot amper oor sy oë op sy kop. Die Prinsloo-broers hardloop agter die ander mans aan.
Voordat hulle nog die vlakte kan sien, hoor hulle die dreuning. Hulle steek vas, kyk na mekaar asof hulle vra of weer dan so aanhoudend kan dreun? Nee, dis anders. Knetterend. Nader en sonder ophou. Hulle gryp die takke en stukke nat seil wat Jakob en sy seuns uitasem van agter begin aangee.
“Hier brand ons vandag almal dood,” sê Antonie en vat ’n stuk seil by Jakob.
Toe hardloop hulle weer totdat hulle in die effense oopte onder die bome die skuinste voor hulle sien afdaal. Hulle gaan staan.
6
Dít het nie een van hulle verwag nie. Hulle kan net stom daarna kyk. Tog hoor hulle mekaar asemhaal.
Die vuur stort ’n wankelende muur teen die steil berghang links voor hulle af. Helderoranje vlae jaag voor die wind uit. Dit is moeilik om tussen rook en wolke te onderskei. Die rookkolom styg byna swart uit die berg uit op, skuins in die wind.
Soos die prent van die vuurspuwende berg in meester Roos se Hollandse boek, dink Vryheid.
Dis asof die vuur die stof agtervolg; diere vlug verder voor die vlamme uit. Verwilderd beangs. Tussen die mans en die vuur hol ’n kalf besete weg.
By hulle voete skarrel veldmuise, meerkatte en ’n haas. ’n Skilpad loop met lang hale sukkelend agter sy nek aan.
“Ons kan niks doen nie,” sê Lourens, tog hoorbaar bokant die geknetter uit omdat die mans in ’n bang bondel bymekaar staan.
Jakob staan met groot oë na die vuur en kyk. “As die wind kom draai, druk hy ons almal in die kloof in vas.”
“Ons sal die vuur nie keer nie, nie in hierdie berge nie.”
Vryheid voel die vuur teen sy voorkop, al is die vlamme nog ’n ent van hulle af. Dis asof die hitte deur sy vel dring. Is dit hoe die dood ruik? Is dit die hel? Hy probeer die groen tak in sy hand oplig, maar die boodskap kom nie by sy brein uit nie. Wat help dit in elk geval, want waar blus mens ’n vuur wat onkeerbaar soos ’n mal vyand op jou afstorm?
“Is jou vee in die vallei?” vra oom Bêrend vir Lourens.
“Paar beeste miskien, maar die meeste is nog agter ons in die kloof,” antwoord Lourens.
“Mag die Vader die vuur uit die kloof uit hou.”
Langs Vryheid storm Bennie met ’n kreet op die vuur af, die tak bewe in die wind. “Is julle bang?” skree hy woes en strompel in die rigting van die vuur.
“Bennie!” Sy pa se stem klap soos ’n sweep. Hy gryp sy seun aan die mou en ruk hom terug.
“Ons moet storm, Pa.” Bennie bly na die vlamme staar en kyk dan weer wild na sy pa. Vir die eerste keer merk Vryheid Bennie se dowwe oë op. “Ons moet slaan, Pa,” fluister hy hees.
“Dit help nie. Bly!”
Vryheid voel ’n vuur in hom opstaan. Toe hy minute gelede hier weg is, was die vlamme nog ver, nou is dit skaars vyftig tree van hulle af en so hoog soos die bome. Die verskrikking tref hom dat alles verteer gaan word. Die vlamme lek hemelhoog en hy weet dat hy nou enige oomblik gaan doodbrand. Te voet sal hulle nie vinniger kan vlug as die vlamme nie! In hierdie helse wind sal hulle die hel self moet blus. Hy kan kwalik deur die rook voor hom sien en die hitte raak ondraaglik. Die hemel bokant hom word bloedrooi.
“Die wind draai,” skree Jakob. “Die vuur gaan by ons verbyloop!”
“Prys die Heer!”
Die wind raak stiller, dis asof die vlamme regop buig, moeg van gebukkend deur die gras jaag. Dit knetter voor hulle verby, krakend die leegte in.
“Dankie, Here,” bid Lourens hardop.
Die vuur trek uitgeput voor die groepie mans verby. Nie een dink aan beweeg nie, hulle staan net sonder woorde die rug van die vuur en aanskou.
“Dis die Here wat die wind gelaat draai het,” sê Jakob en laat die nat stuk seil val. “Dis die Here se werk.”
Hoe lank weet nie een van hulle nie, hulle is roerloos. ’n Tak of ’n seil wat langs hulle sye in slap hande hang, of grond toe val.
Net Bennie Prinsloo haal hygend asem en hou sy tak soos ’n vaandel in die lug voor hom op.
Ver onder hol die kalf bulkend met stert sonder kwas.
“Dis daai wilde vers van my!”
“Gaan haal jou geweer, Vryheid, jou huis is die naaste.” Die laaste woord raak weg in die ruk van Lourens se kakebeen. “Ons sal haar moet skiet.”
“Ek het net die twee verse,” begin Vryheid.
“Jy sien mos nou, sy kan nie bly lewe nie, Vryheid. Jou geweer. Gou!”
Met longe wat brand van die hitte en die rook strompel Vryheid om die Oortman te gaan haal. Die kalf is byna die helfte van sy kudde.
Nie een van die mans kyk agter Vryheid aan nie, hulle staar na die boggel van die vuur wat gebreklik deur die leegte strompel. Al wat agter die huppelende hitte oorbly, is die swart grond, swart bome met krom, swart takke soos verbrande hande van oumense. Wit hopies as, swart